सध्या गहू, हरभरा पेरणीसाठी पोषक वातावरण; २४-२५ नोव्हेंबरला दक्षिण महाराष्ट्रात, तर २९ नोव्हेंबर ते ५ डिसेंबरदरम्यान उत्तर महाराष्ट्र आणि विदर्भात पावसाची शक्यता.
राज्यात सध्या थंडीचा जोर वाढला असून, उत्तरेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांमुळे दिवसाही थंडी जाणवत आहे. हे वातावरण रब्बी पिकांच्या पेरणीसाठी अत्यंत पोषक असले तरी, लवकरच राज्यात अवकाळी पावसाचे आगमन होणार असल्याचा अंदाज प्रसिद्ध हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख यांनी वर्तवला आहे. १९ नोव्हेंबर रोजी दिलेल्या माहितीनुसार, राज्यात दोन टप्प्यांत पाऊस पडण्याची शक्यता असून, शेतकऱ्यांनी त्यानुसार आपल्या कामांचे नियोजन करावे, असे आवाहन त्यांनी केले आहे.
सध्याची थंडीची स्थिती आणि पेरणीचा सल्ला
सध्या राज्यात उत्तरेकडून थंड वारे वाहत असल्याने थंडीचा कडाका वाढला आहे. ही थंडी रब्बी पिकांसाठी, विशेषतः गहू आणि हरभऱ्याच्या पेरणीसाठी फायदेशीर असल्याचे डख यांनी सांगितले. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी या वातावरणाचा फायदा घेऊन पेरणीची कामे उरकून घ्यावीत. ज्या शेतकऱ्यांची कापूस वेचणी शेवटच्या टप्प्यात आहे, त्यांनी ती लवकर पूर्ण करून शेत रिकामे करून हरभरा पेरणी करावी, जेणेकरून दुहेरी पीक घेता येईल, असा सल्लाही त्यांनी दिला आहे.
पहिला टप्पा: २४-२५ नोव्हेंबरला तुरळक पावसाचा अंदाज
राज्यात पावसाचा पहिला टप्पा २४ आणि २५ नोव्हेंबर दरम्यान अपेक्षित आहे.
-
प्रभावित क्षेत्र: हा पाऊस संपूर्ण महाराष्ट्रात नसून केवळ तुरळक ठिकाणी असेल. आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू, कर्नाटक आणि तेलंगणा या राज्यांत पडणाऱ्या पावसाचा परिणाम म्हणून महाराष्ट्राच्या सीमावर्ती भागांत पाऊस पडेल. यामध्ये सांगली, कोल्हापूर, सातारा, सोलापूर, पंढरपूर, पुणे आणि धाराशिव या जिल्ह्यांचा समावेश आहे.
-
पावसाचे स्वरूप: हा पाऊस खूप मोठा किंवा नुकसानकारक नसेल. केवळ तुरळक ठिकाणी हलके थेंब किंवा रिमझिम सरींपुरता मर्यादित राहील. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी जास्त चिंता करण्याची गरज नाही.
-
द्राक्ष बागायतदारांसाठी सूचना: ज्या द्राक्ष बागायतदारांच्या बागा फुलोऱ्याच्या अवस्थेत आहेत, त्यांनी या काळात विशेष काळजी घ्यावी, असे आवाहन डख यांनी केले आहे.
दुसरा टप्पा: नोव्हेंबर अखेर आणि डिसेंबरच्या सुरुवातीला पावसाची शक्यता
२५ नोव्हेंबरनंतर राज्यात पावसाचा जोर कमी होईल, परंतु २९ नोव्हेंबरपासून पुन्हा एकदा पावसाळी वातावरण तयार होण्याची शक्यता आहे. हा पाऊस प्रामुख्याने विदर्भ, उत्तर महाराष्ट्र आणि मराठवाड्याच्या काही भागांत अपेक्षित आहे. छत्तीसगड सीमेलगतच्या भागातून पावसाला सुरुवात होऊन त्याचा प्रभाव नागपूर, यवतमाळ, चंद्रपूर, गोंदिया, भंडारा, अमरावती, अकोला, तसेच उत्तर महाराष्ट्रातील जळगाव, धुळे, नंदुरबार आणि मराठवाड्यातील संभाजीनगरच्या काही भागांत दिसून येईल.
डिसेंबरमधील पावसाचा कायमस्वरूपी अंदाज
पंजाबराव डख यांनी एक महत्त्वाचा कायमस्वरूपी अंदाजही दिला आहे. त्यांच्या मते, दरवर्षी २ डिसेंबर ते ७ डिसेंबर या कालावधीत महाराष्ट्रातील अर्ध्या विभागांमध्ये विजांच्या कडकडाटासह पाऊस पडतोच. हा एक नैसर्गिकरित्या घडणारा बदल असून, शेतकऱ्यांनी हा अंदाज कायम लक्षात ठेवावा, असेही ते म्हणाले.
